Chị Thùy Linh, một hộ kinh doanh tạp hóa tại Hà Đông (Hà Nội), chia sẻ rằng doanh thu thực tế sau 10 ngày xuất hóa đơn đã đạt gần một nửa so với mức khoán của cả tháng trước đó. Với tốc độ này, doanh thu tháng 6 có thể tăng tới 30%, đồng nghĩa với số thuế phải nộp sẽ cao hơn nhiều. Điều khiến chị lo lắng là liệu cơ quan thuế có truy thu phần chênh lệch trong các tháng trước không?

Thực tế và quy định hiện hành

Theo quy định mới, các hộ kinh doanh phải sử dụng hóa đơn điện tử cho từng lần bán, dữ liệu sẽ được kết nối trực tiếp với cơ quan thuế. Điều này khiến doanh thu thực tế dễ dàng được kiểm soát và giám sát.

Ông Mai Sơn - Phó Cục trưởng Cục Thuế cho biết:

"Sẽ không truy thu thuế các tháng trước nếu doanh thu kê khai sau khi áp dụng hóa đơn không tăng quá 50% so với mức khoán."

Tuy nhiên, nếu có dấu hiệu gian lận doanh thu hoặc cố tình khai báo sai để được mức khoán thấp, hộ kinh doanh có thể bị truy thu và xử phạt hành chính, thậm chí bị điều tra nếu có dấu hiệu trốn thuế.

Các kịch bản hộ kinh doanh có thể bị truy thu thuế

• Doanh thu thực tế cao hơn nhiều lần mức khoán.

• Cố tình khai báo sai ngành nghề, quy mô để giảm thuế.

• Có chứng cứ rõ ràng về việc che giấu doanh thu: từ dòng tiền cá nhân, hóa đơn đầu vào, hàng tồn kho...

Làn sóng phản ứng: trở lại thanh toán tiền mặt

Sự lo ngại bị truy thu sau khi bỏ thuế khoán khiến một số hộ kinh doanh tránh giao dịch chuyển khoản, không ghi nội dung thanh toán, thậm chí tạm dừng hoạt động để chờ hướng dẫn từ cơ quan thuế.

Giải pháp: Điểm khởi đầu mới cho chính sách thuế minh bạch

Chuyên gia Nguyễn Thị Cúc đề xuất:

"Không truy thu phần chưa kê khai trước đây, tạo ra 'điểm khởi đầu mới' cho người dân trung thực trong kê khai thuế."

Trong khi đó, các chuyên gia tài chính lưu ý rằng, trách nhiệm nộp thuế là nghĩa vụ pháp lý, không nên lợi dụng kẽ hở pháp luật để tránh thuế.

Kết luận: Minh bạch và trung thực là cách duy nhất để phát triển bền vững

Với hơn 5,2 triệu hộ kinh doanh tại Việt Nam – lực lượng quan trọng trong nền kinh tế, việc chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai là tất yếu để tạo sự công bằng và minh bạch trong chính sách thuế. Tuy nhiên, để không gây hoang mang, cơ quan chức năng cần truyền thông rõ ràng, đảm bảo đối thoại hai chiều và có lộ trình chuyển đổi hợp lý.

Việc không che giấu doanh thu, kê khai đầy đủ, nộp thuế đúng quy định không chỉ giúp tránh rủi ro pháp lý, mà còn góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, bền vững.